Сэбиэскэй сойуус ыьыллыбыт кэмигэр урукку Автономнай республикалар быраапка статустарын уларытыыга киирбиттэрэ. Биьиги Сахабыт Республикатын оччотоо5у Урдуку Сэбиэтин Бэрэссэдээтэлэ М.Е.Николаев республика Государственнай суверинитетын ылыы наадат тирээбитин туьунан этии киллэрэн, улахан улэ са5аламмыта. 1992 сыллаахха бала5ан ыйын 27 кунугэр САССР Урдуку сэбиэтин Уураа5ынан «Республика Государственнай суверинитетын туьунан» Декларация ылыллыбта.Онон россия састаабыгар киирэр суверинитеттаах государство буолбуппут.Онон Олуонэ туруук хайаларын сирэйигэр ойууламмыт аттаах, дуо5а тутуурдаах киьилээх гербэлэммиппит, урун куннээх, куох халлааннаах, урун, кыьыл, от уох сурааьыннаах былаахтаммыппыт, Орогой ырыаламыппыт. Республикабытын салайар Президеннэммиппит. Бэйэбит сокуоммутун ырытан онорор, ылынар Ил Тумэннэммиппит.